  |
 χάρτης οδοιπορικού
|
 το οδοιπορικό
|
|
φωτογραφίες
|
|
|
χάρτης οδοιπορικού
|
|
το οδοιπορικό
|
|
φωτογραφίες
|
| Από τη Σητεία στο Μακρύ Γιαλό |
Συνεχίζοντας το δρόμο σας πρός Ιεράπετρα, στα 8.5 περίπου χλμ, αριστερά σας, θα συναντήσετε το πανέμορφο ξωκλήσι του Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου.
Οι πανέμορφοι Παπαγιανάδες στα 19
χλμ, είναι το επόμενο χωριό . Χωριό και κοινότητα επαρχίας Σητείας, σε υψόμετρο 480 μ. Απέχει 90 περίπου χλμ από Αγ. Νικόλαο, και 19 από Σητεία.
φήνοντας την Σητεία, προχωράμε νότια πρός Ιεράπετρα. Στά τρία χλμ, συναντάμε το Πισκοκέφαλο.Α
Αναφέρεται στην επαρχία Σητείας, το 1577 από το Fr. Barozzi, (Pisco chiefalo), από τον Καστροφύλακα (Lissochiefalo), με 442 κατ το 1583, προφανώς λανθασμένη γραφή, ή αντιγραφή, αφού, στην επόμενη σελίδα το αναφέρει σάν Piscochieffalo.
Το 1581 αναφέρεται σε συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Σητείας, Μάρκου Καλύβα, ότι ο Μαν. Μάρκ. Μαρίνος, κάτοικος χωριού Σκοπή, πουλεί και αφιερώνει της ευγενεστάτης κυρίας Ζαμπίας, αρχόντισσας του τότε ευγενή άρχοντα μισέρ Γιάκομο Κορνάρο, ένα κομμάτι περιβόλι ποτιστικό, βαλμένο στό Πισκοκέφαλο.
Η αρχόντισσα Ζαμπία, μητέρα του Ανδρέα Τζάκ Κορνάρου, και του Βιτσέντζου Τζάκ Κορνάρου, του ποητή του « Ερωτόκριτου», ως αποδεικνύεται από τις έρευνες, κόρη του Zuanne De Mezzo Isabetta, σύζυγος του Giacomo Cornaro, όπως την αναφέρει στήν διαθήκη του ο γιος της Ανδρέας.
Αναφέρεται επίσης από το Βασιλικάτα, το 1630. Στην Τούρκικη απογραφή του 1671, με 8 χαράτσια, στη αιγυπτιακή απογραφή του 1834, με 26 χριστιανικές και 14 τούρκικες οικογένειες.
Το 1881 αναφέρεται Πισκοκέφαλο, στο δήμο Λιμένος Σητείας, με κατ, Χριστιανούς 476, και Τούρκους 152. Στόν ίδιο δήμο αναφέρεται και το 1900, με 455 κατ. Το 1928 αποτελεί έδρα κοινότητας, με 714 κατ, το 1940 909, το 1951 856, το 1960 791, και το 1975, 725.
Την περίοδο της Ενετοκρατίας, ήταν φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων, που μέλη της ήταν ο Ανδρέας Ιακ. Κορνάρος, σπουδαίος πνευματικός άνθρωπος, ιδρυτής της ακαδημίας των Stravaganti στο Χάντακα, και ιστορικός. Εγραψε ιστορία της Κρήτης. Αδελφός του ο Βιτσέντζος Κορνάρος, ο ποιητής του Ερωτόκριτου.
Ύστερα από την ερήμωση της πόλης Σητεία, το 1538 το Πισκοκέφαλο ήταν έδρα του διοικητή της επαρχίας.
Στο Πισκοκέφαλο γεννήθηκε ο καπετάν Γιάννης Παπαδάκης, η Κοντός, ο οποίος έδρασε στήν επανάσταση του 1821. Στό Πισκοκέφαλο γεννήθηκε επίσης το 1845, όπου και πέθανε το 1918, ο Ιταλικής καταγωγής, Φραγκίσκος Λαμπίρης, ο οποίος άφησε κληροδοτήματα τόσο στην πόλη του Ηρακλείου για την ίδρυση οφθαλμιατρείου, όσο και στόν Λιμένα Σητείας, για ανέγερση νοσοκομείου.
Ο Ν. Πλάτων πιστεύει πώς στόν λόφο Κατρίνια, υπήρχε Ιερό Κορυφής, της Μεσομινωικής ΙΙΙ περιόδου. Στήν περιοχή πάντως του Πισκοκέφαλου, βρέθηκαν ειδώλια λατρευτών ανδρών, με απλό περίζωμα, και γυναικών, με περίτεχνο φόρεμα, και κόμμωση που προσφέρουν λατρεία, καθώς και διάφορα ζώδια.
Σήμερα ο επισκέπτης συναντά ένα πολύ όμορφο καθαρό χωριό, πού αξίζει τον κόπο να σταματήσει , για καφέ η ακόμη και για φαγητό καθώς υπάρχει ταβέρνα στην πλατεία του χωριού.
Αξίζει επίσης μιά βόλτα στό χωριό και τη γύρω περιοχή όπου θα έχει την ευκαιρία να δεί τον ναό της Αγίας Αννας, το εξωκκλήσι τής Παναγίας της "Τραπεζούντας",τον γειτονικό παλιό οικισμό Ζού με τήν ονομαστή πηγή και τον παλιό νερόμυλο.
Ονομαστό είναι το λάδι και το κρασί πού παράγεται εδώ.
Στά 8.5 χλμ περίπου συναντάτε τη Μαρωνιά, μικρό χωριό στήν καταπράσινη ρεματιά του ποταμού Παντέλη. Πιθανότατα ιδρύθηκε από στρατιώτες του Νικ. Φωκά, καταγόμενους από την Μαρώνεια της Θράκης. Είναι γενέτειρα του γνωστού αγωνιστή των Κρητικών επαναστάσεων, Καπετάν Σήφη Δερμιτζάκη (1821-1866).
Στη θέση Κεφάλα, βρέθηκαν λαξευτοί τάφοι και πλησίον του χωριού, έχει εντοπιστεί, Μινωικός οικισμός.
Στήν Μαρωνιά υπάρχουν οι παλαιοί ναοί της Αγ. Τριάδας, και της κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στην περιοχή της ανήκουν και τα σπήλαια Σπηλιάρα και Αγιόνερο.
Στα 11 χλμ, και στο χωριό Πάνω Επισκοπή, ο δρόμος διακλαδώνεται, αριστερά πηγαίνετε πρός Ζίρο και την αρχαία Πραισώ, ευθεία συνεχίζετε γιά Ιεράπετρα.
Αν ενδιαφέρεστε για καλό φαγητό σέ ένα όμορφο καταπράσινο περιβάλλον, στρίψτε αριστερά, στά 15 χλμ, στή ταβέρνα πηγή του Παραδείσου.
ο επόμενο χωριό πού συναντάται στα 16 χλμ, είναι η Συκιά οικισμός της κοινότητας Παπαγιαννάδες, εκεί υπάρχουν δυό μικρές ταβέρνες για γρήγορο φαγητό.T
Αναφέρεται στήν επαρχία Σητείας το 1577 από το Fr. Barozzi, από τον Καστροφύλακα το 1583, με 207 κατ. Από το 1951 είναι στην κοινότητα Παπαγιαννάδων, κατ 194, και στην απογραφή του 1971 227κατ, και στην απογραφή του 1981, 248 κατ. Αναμφίβολα την ονομασία του το χωριό οφείλει στο δένδρο Συκιά.
Στην τοποθεσία Καντέμη Κεφάλι, μεταξύ Συκιάς και Ανδρομύλων, ο αρχαιολόγος Ν. Πλάτων, ανέσκαψε το 1954 ένα υστερομινωικό τάφο με 5 ταφές και εντοπίστηκαν δύο Υστερομινωικά σπίτια στις θέσεις Μοναστηράκι Παλιοταβέρνες. Ακόμη 17 τάφους των Πρωτογεωμετρικών, Γεωμετρικών και Ελληνικών χρόνων.
Βρέθηκε μεγάλος αριθμός κοινών κυρίως αγγείων, και ένα ιδιόρρυθμο τετράγωνο σκεύος, πόρπες κοσμήματα και όπλα τα περισσότερα σιδηρά, δύο χρυσοί δακτύλιοι, σφραγιδόλιθοι, ο ένας με ιερογλυφικά γράμματα.
Το 1897 έγιναν σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ των επαναστατών Χριστιανών, και των Οθωμανών κατοίκων του χωριού, οι οποίοι τελικά κλείστηκαν στο τζαμί ,όπου και αποδεκατίστηκαν.
Πρώτη φορά αναφέρεται στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, με 8 χριστιανικές οικογένειες. Παπαγιανάδο , το αναφέρει και 1842 ο Χουρμούζης Βυζάντιος, Στην απογραφή του 1881, αναφέρεται με 77 κατ. Στον δήμο Χαντρά, Από το 1940 οι Παπαγιαννάδες έγιναν έδρα κοινότητας με 157 κατ.
Στο ύψωμα Αη Λιάς, πρωτού φθάσουμε στο χωριό, αποκαλύφθηκε ιερό κορυφής, και στη θέση Μοναστηράκια, Μινωϊκός οικισμός, πού σήμερα έχει καταστραφεί τελείως.
Υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας της Ελαιούσας, του 14ου αιώνα με διατηρημλενες τοιχογραφίες και κτητορική επιγραφή που αναφέρει ο Gerola, στα Monumenti Veneti.
Ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφτεί την υπέροχη τοποθεσία Παντέλι .
Πρόκειτε για μιά πυκνοφυτευμένη περιοχή μέσα στο φαράγγι πού ενώνει τους Παπαγιαννάδες με την Μαρωνιά. Η κοινότητα έχει φροντίσει και υπάρχει μέρος γιά να καθίσει κάποιος να ξεκουραστεί, . Θα δεί επίσης το πανέμορφο ξωκλήσι της Παναγίας.
Κατηφορίζοντας από τούς Παπαγιαννάδες πρός τα νότια παράλια συναντάμε στά 22χλμ, το χωριό Λιθίνες. Δεξιά μας ο δρόμος οδηγεί πρός τα χωριά Πεύκη και Αγ. Στέφανο, και ευθεία συνεχίζουμε πρός Ιεράπετρα.
Στο 33ο χλμ, αμέσως μετά το χωριό Πιλαλήματα, αριστερά υπάρχει διακλάδωση πού μετά από 8 χλμ, οδηγεί στήν Μονή Καψά, και στον παραλικό οικισμό, Καλό Νερό.
1.5 χλμ πρός την Μονή Καψά συναντάμε την απέραντη ερημική παραλία Ψαλίδια ενώ στα 2 χλμ συναντάτε την παραλία Αμμούδι.
| Μονή Καψά |
|
Η Μονή Καψά βρίσκεται 40 χιλιόμετρα νότια από τη πόλη της Σητείας, στην έξοδο τού φαραγγιού "Περιβολάκια" χτισμένη πάνω στούς απόκρημνους βράχους με απέραντη θέα στο Λιβυκό Πέλαγος.
Το πότε πρωτοχτίστηκε η μονή είναι άγνωστο, αν και μερικοί τοποθετούν την ίδρυσή της, χωρίς ωστόσο ιδιαίτερα στοιχεία, στα μέσα τού 15ου αιώνα. Πάντως μέχρι το 1841 υπήρχε μιά μικρή εκκλησία, χτισμένη μέσα σε σπηλιά, αφιερωμένη στόν Αγιο Ιωάννη το Βαπτιστή και λίγα κελλιά. Η ακμή της μονής Καψά συνδέεται με τη δράση ενός "μικροαπαταιώνα" της εποχής πού αρχικά τη χρησιμοποιούσε σάν κρυσφύγετο καί κατόπιν έγινε μοναχός με το μοναχικό όνομα Ιωσήφ. Ηταν όμως γνωστός με το όνομα "Γεροντογιάννης" ενώ το κανονικό του όνομα ήταν Ιωσήφ Βιτσέντζος η Γεωργουλάκης. Ο Γεροντογιάννης είχε κυκλοφορήσει τη φήμη ότι έβλεπε θεϊκές οπτασίες, ότι περπατούσε πάνω στη θάλασσα μέχρι το απεναντινό Κουφονήσι, καί ότι θεράπευε με τη βοήθεια τού θεού από κάθε αρώστια. Μετά απ' αυτά άρχισαν να συρρέουν στη μονή πλήθη πιστών (απαραίτητη προϋπόθεση γιά τη θεραπεία) κρατώντας βέβαια καί κάποιο δωράκι γιά το "γέροντα". Ο Γεροντογιάννης με τίς προσφορές τών πιστών έκτισε καινούργια κελλιά καί πρόσθεσε ένα ακόμη κλίτος στόν υπάρχοντα ναό, αφιερωμένο αυτή τη φορά στην Αγία Τριάδα. Ο ξυλογύπτης Χταζή Μηνάς από το Λασίθι έφτιαξε (1869) το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο καί ο αγιογράφος Αντώνιος Αλεξανδρίδης το εικονογράφησε (1870). Ο Γεροντογιάννης πέθανε το 1874 σε ηλικία 75 χρονών. Ηταν όμως παντρεμένος και αρκετά χρόνια αργότερα ο εγγονός του Ιωσήφ Γεροντογιάννης ήρθε στη Μονή και δημιουργικός όπως ήτανε σαν τό παππού του έφτιαξε νέα κελλιά, έφερε νερό από τούς Αγιους Σαράντα καί καλλιέργησε τόυ κήπους γύρω από τη μονή. Το μοναστήρι γιρτάζει κάθε χρόνο στίς 29 τού Αυγούστου. |
Συνεχίζοντας πρός Ιεράπετρα, στα 34 χλμ συναντάτε το παραλιακό θέρετρο Μακρύ-Γιαλός.
Ο συνοικισμός αυτός βλέπει στο Λιβυκό πέλαγος με υπέροχη αμμουδιά, αποτελεί δε έναν από τους πιό θαυμάσιους τόπους αναψυχής ολόκληρου του Νομού Λασιθίου. Για τον λόγο αυτό έχει σημειώσει τεράστια τουριστική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.
Στήν διάθεση του επισκέπτη υπάρχουν όλων των ειδών τα τουριστικά καταλύματα, από ενοικιαζόμενα δωμάτια, μέχρι μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα καθώς επίσης και ταβέρνες bars, super markets, κλπ.
Από το Μακρύ Γιαλό, επίσης τη θερινή περίοδο, υπάρχει καραβάκι γιά το μικρό γραφικό Κουφονήσι.
Κοντά στό Μακρύ Γιαλό δίπλα στην όμορφη παραλία τού Καλαμουκανιά βρίσκεται η Μινωϊκή Επαυλη. Πρόκειται γιά αγροτική έπαυλη χτισμένη γύρω στά 1600 π.Χ. στα πρότυπα τών Μινωϊκών ανακτόρων καί πιθανώτατα ήταν κατοικία κάποιου τοπικού άρχοντα. Οι ανασκαφές δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί καί ο χώρος είναι κλειστός.
| Α |
Φωτογραφίες
.
